Türkiye'nin Havuç Ambarı'nda Yük Kadınların Omuzlarında
Türkiye'nin havuç üretiminin e'ini karşılayan Konya'da hasat başladı. Tarladan sofraya uzanan bu zorlu yolculuğun görünmez kahramanları ise, iş yükünün ?'ını üstlenen kadın tarım işçileri.
Türkiye'nin "havuç ambarı" olarak bilinen Konya Ovası'nda, yaz hasadı sezonunun başlamasıyla birlikte tarlalarda ve fabrikalarda yoğun bir tempo yaşanıyor.
Türkiye'deki 650 bin tonluk havuç üretiminin 450 bin tonunun karşılandığı Konya'da, toprağın bu turuncu altını sofralara ulaştıranların başında ise kadınlar geliyor. Kavurucu sıcaklara rağmen, havuçların yıkama, seçme ve paketleme işlerinin %90'ı kadınların el emeğiyle gerçekleştiriliyor.
21 YILLIK EMEKÇİ GÜLSEN'İN TEK HAYALİ: SİGORTALI EMEKLİLİK
Havuç paketleme tesisinde 21 yıldır çalışan 50 yaşındaki Gülsen Kocabaş, bu işin görünmeyen kahramanlarından sadece biri. İşini severek yaptığını ama en büyük yarasının sosyal güvencesizlik olduğunu söylüyor:
"21 yıldır bu işin içindeyim. Elbette zor tarafları var ama 21 yıldır sigortam olsaydı şimdi emekliydim. Tarım işçilerine sigorta yapılmasını istiyorum." Çocuklarına ev ve araba aldığını anlatan Kocabaş, "Çalışmak zorundayız, çalışmayana ekmek yok. Ömrüm yettiğince çalışacağım" diyor.
Annesiyle birlikte 4 yıldır aynı fabrikada çalışan 18 yaşındaki kızı Elif ise, "Annem burada hedeflerini başardı, ben de başarmak istiyorum" diyerek annesinin izinden yürüyor.
"ÇOCUKLARIM OKUSUN DİYE ÇALIŞIYORUM"
20 yıldır havuç işçiliği yapan 55 yaşındaki Ayşe Özyurt'un hikayesi de benzer. "Çocuklarımı okutmak için bu işe başladım, ben okuyamamıştım" diyen Özyurt, yaşı ilerledikçe yaşadığı fiziksel zorluklara rağmen, hala okuyan bir çocuğu için çalışmaya devam ettiğini belirtiyor. Genç işçilere en büyük tavsiyesi ise sigorta konusunda: "İlk başladığım yıllarda sigortaya önem vermedik.
Şimdi çalışanlara dikkat etmelerini öneriyorum."
ÜRETİCİ ÖZCAN: "İŞÇİ BULMAKTA ZORLANIYORUZ"
Havuç üreticisi Oğuzhan Özcan da sektörde iş yükünün %90'ını kadınların üstlendiğini doğruluyor. Makineleşmenin tarla işlerini azalttığını ancak paketlemedeki insan gücünün hala çok önemli olduğunu belirten Özcan, sektörün kanayan yarasına parmak basıyor: "Burada kadınların özellikle istedikleri sigorta ve maaşlarının biraz daha iyi olması ama sektörde maalesef şu anda böyle bir şey mevcut değil." Özcan, piyasa hızlandığında işçi bulmakta zorlandıklarını ve gençlerin tarım sektörüne ilgi göstermediğini de ekliyor.
Havuç fiyatlarının halde 12 ile 15 lira arasında olduğunu belirten üretici, bu rakamın kendilerine getirisinin ise 7 lira olduğunu ifade ediyor.
